เห็ดหลินจือ

เห็ดหลินจือ จัดเป็นราชาแห่งสมุนไพรจีนที่มีการใช้มานานกว่า 4,000 ปี เป็นยาอายุวัฒนะและรักษาโรคต่าง ๆ ในเภสัชตำรับของสาธารณรัฐประชาชนจีน ระบุสรรพคุณเป็นยาบำรุงร่างกาย บรรเทาอาการอ่อนเพลีย แก้หลอดลมอักเสบเรื้อรัง
รักษาโรคหัวใจ และช่วยให้นอนหลับ มีรายงานการศึกษาทางคลินิกพบว่า เห็ดหลินจือ มีผลกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน ในผู้ป่วยมะเร็งปอด, ผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่ และผู้ป่วยมะเร็งขั้นลุกลาม
มีฤทธิ์ต้านอาการปวดและมีความปลอดภัยในการใช้กับผู้ป่วยโรค rheumatoid arthritis รักษาโรค neurasthenia โรคทางเดินปัสสาวะส่วนล่างอาการปวดหลังจากการติดเชื้องูสวัด

สารสำคัญในเห็ดหลินจือ

สารกลุ่ม polysaccharides
สารกลุ่ม triterpenoids
สารกลุ่ม sterols
สารกลุ่ม fatty acids
สารกลุ่มโปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน วิตามิน
แร่ธาตุบางชนิด เช่น แคลเซียม, โพแทสเซียม, ฟอสฟอรัส, แมกนีเซียม, เซเลเนียม, ธาตุเหล็ก, สังกะสี และ ทองแดง
สารโมเลกุลชีวภาพที่สำคัญ อย่าง สเตียรอยด์ (Steroids), ฟีนอล (Phenols), นิวคลีโอไทด์ (Nucleotides) และไ กลโคโปรตีน (Glycoproteins)
สารอนุพันธ์อื่น ๆ โดยเฉพาะ กรดอะมิโนไลซีน (Lysine) และ ลิวซีน (Leucine)

ฤทธิ์ต้านออกซิเดชันฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของ เห็ดหลินจือ

ฤทธิ์กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน
ฤทธิ์ต้านการอักเสบ (anti-inflammation)
ฤทธิ์ต้านเนื้องอกและมะเร็ง
ฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือด

สารออกฤทธิ์สำคัญในเห็ดหลินจือ

เจอมาเนียม จะทำให้ภูมิต้านทานในร่างกายของเราดีขึ้น ช่วยในการบำรุงประสาทสมอง หัวใจ และกระตุ้นระบบไหลเวียนเลือด ให้กลับมาทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพอีกครั้ง
นิวคลีโอไทด์ ( Triterpenoids ) ช่วยในการออกฤทธิ์บรรเทาความเจ็บปวด ป้องกันการแข็งตัวของลิ่มเลือดในเส้นเลือดแดง อีกทั้งยังมีส่วนช่วยในการลดความเสี่ยงของโรคอัมพฤกษ์อัมพาต และยับยั้งการเติบโตของเชื้อไวรัสได้อีกด้วย
ไตรเทอร์พีน ช่วยกำจัดการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็ง ทำให้ร่างกายมีภูมิต้านทานและสามารถป้องกันเซลล์มะเร็งไม่ให้ลุกลามใหญ่โต อีกทั้งยังป้องกันโรคภูมิแพ้ ลดความดันโลหิต ลดไขมันในร่างกาย ป้องกันไขมันอุดตันในเส้นเลือด ส่งผลให้ร่างกายแข็งแรงได้ในทุกๆส่วน
โพลีแซคคาไรด์ ( Polysaccharides ) มีส่วนช่วยเสริมระบบภูมิคุ้มกัน
ของร่างกาย ช่วยกำจัดเซลล์มะเร็งยับยั้งเนื้องอก อีกทั้งยังลดน้ำตาลในเลือดและลดอาการอักเสบ ช่วยให้บาดแผลหายไวขึ้นได้ง่ายกว่าเดิม
แร่ธาตุบางชนิด เช่น ฟอสฟอรัส, สังกะสี, แมกนีเซียม, ทองแดง, แคลเซียม, เซเลเนียม, โพแทสเซียม และ ธาตุเหล็ก

ข้อควรระวังและการรับประทานเห็ดหลินจืออย่างปลอดภัย

การรับประทานสารสกัดเห็ดหลินจือขนาด 2-10 กรัม/วัน ร่วมกับวิตามินซีขนาด 6-12 กรัม/วัน จะทำให้ถ่ายอุจจาระเหลว
ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยที่ได้รับยากดภูมิต้านทาน ทั้งนี้เพราะเห็ดหลินจือมีฤทธิ์เพิ่มภูมิต้านทาน
ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยที่ได้รับประทานยากลุ่มป้องกันการเกาะกลุ่มของเกร็ดเลือด เช่น ยา aspirin หรือยา warfarin ทั้งนี้เพราะเห็ดหลินจือมีฤทธิ์เสริมยาดังกล่าว
สารสกัดน้ำเห็ดหลินจือมีฤทธิ์เสริมยาต้านจุลชีพ cefazolin ต่อเชื้อ Klebsiella oxytoca ATCC 8724, Bacillus subtilis ATCC 6603,Staphylococcus aureus ATCC 25923, Escherichia coli ATCC 25933 และ Salmonella typhi ATCC 6509

ผลข้างเคียงจากการรับประทานเห็ดหลินจือ

1. การรับประทานเห็ดหลินจือไม่พบการก่อการแพ้ แต่สปอร์ของเห็ดอาจจะทำให้แพ้ได้เช่นเดียวกับสปอร์ของเห็ดราในอากาศ มีรายงานพบว่าผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้จะแพ้สปอร์มากกว่าดอกเห็ด

2. สารสกัดเห็ดหลินจือขนาด 1.5-9 กรัม/วัน ไม่พบผลข้างเคียงอย่างรุนแรง แต่อาจจะพบว่ามีอาการง่วงนอน กระหายน้ำ ปัสสาวะบ่อย เหงื่อออก อุจจาระเหลว หรือมีผื่นแพ้

เอกสารอ้างอิง

เห็ดหลินจือจากงานวิจัยสู่การใช้ประโยชน์ รองศาสตราจารย์ ดร. นพมาศ สุนทรเจริญนนท์ ภาควิชาเภสัชวินิจฉัยคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
Benzie IFF, Wachtel-Galor S, editors. Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects. 2nd edition. Boca Raton (FL): CRC Press/Taylor & Francis; 2011. https://www.mundoreishi.com/en/blog-en/422-contraindications-of-the-reishi
Figlus D, Curvetto N. Medicinal mushroom reishi (Ganoderma lucidum) main toxicity and allergenicity studies. dosage, posology and side effects.